در WTO قانون جنگل حكمفرماست!
دكتر شفاءالدين ـ رييس سابق بخش مطالعات اقتصاد كلان آنكتاد و عضو مركز تحقيقات اقتصادي دانشگاه نوشاتل سوييس ـ در گفتوگو با خبرنگار بازرگاني ايسنا درباره چالشهاي احتمالي كشورمان در الحاق به سازمان جهاني تجارت بر لزوم تعيين استراتژي توسعه در زمينه الحاق تاكيد كرد. وي افزود: هدف از الحاق به سازمان جهاني تجارت بايد استفاده از محاسن آن براي صنعتي شدن در نظر گرفته شود اما اگر هدف مشخص نباشد كه چه صنايعي توسعه خواهند يافت و به چه نحوي، با چالشهايي مواجه ميشويم چرا كه وارد دنيايي ميشويم كه نميدانيم چه اقدامي بايد انجام دهيم. به اعتقاد وي تكيه به اقتصادي نفتي از چالشهاي ديگري است كه در مسير الحاق به سازمان جهاني تجارت براي كشورمان مطرح است. شفاءالدين خاطرنشان كرد كه با توجه به خاتمه ذخاير نفتي در آينده نزديك بايد برنامهاي براي جانشيني نفت پيشبيني شود كه پيشبيني اين برنامه نيز جز با تدوين استراتژي قابل دستيابي نخواهد بود. رييس سابق بخش مطالعات اقتصادي كلان آنكتاد تصريح كرد: تاكيد بر بحث ورود به سازمان جهاني تجارت بدون هدف و استراتژي از پيش طراحي شده بحثي باطل و غلط است. وي درباره نقش سازمان جهاني تجارت گفت: از نظر تئوري اين سازمان در راه آزادسازي تجاري گام برميدارد و كشورهايي كه اين اصل را قبول ميكنند بايد همه اقدامات را براساس اين اصل حقوقي و منطقي انجام دهند. به گفته وي مقررات WTO از همان ابتدا با مقررات گات در زمينه آزادسازي تجارت تضاد داشته است و با وجود اينكه تاكيد بر اين است كه آزادسازي تجارت از تاثير قدرت به دور باشد ولي قدرت در اصل همان قدرت دولتها و شركتهاي بزرگ است. در حالي كه در مقررات گات بر روي اين اصل كه نقش دولت در جريان تجارت خارجي بايد كاهش يابد، تاكيد ميشد. شفاءالدين افزود: با همه اقداماتي كه در زمينه كم كردن تاثير قدرت شركتهاي بزرگ در تجارت بينالملل انجام شد اما نه تنها اينگونه نشد بلكه تاثير آنها روز به روز بيشتر شده است به طوري كه بر اساس آخرين آمار سال 2000 ميلادي 70 درصد تجارت بينالمللي در انحصار 200 شركت قرار داشته است. به اعتقاد وي تاكيد بر روي آزادسازي تجارت كالاهايي كه به نفع كشورهاي صنعتي است از ديگر تضادهاي چالش آفريني در سازمان جهاني تجارت محسوب ميشود. شفاءالدين ادامه داد: كشورهاي صنعتي بر اين عقيده تاكيد دارند كه آزادسازي تجارت نبايد در كالاهاي كشاورزي انجام شود و اين در حالي است كه يكي از بخشهاي اصلي فعاليت مردم جهان سوم كالاهاي كشاورزي است. وي گفت: در بحث WTO قانون جنگل حكمفرماست و كسي كه زور بيشتري دارد قواعد بازي را تعيين ميكند و مقررات به گونهاي تنظيم شده است كه عمدتا به نفع كشورهاي صنعتي باشد.