غول نفتی رویال داچ شل و ماجراي قتل فعال نیجریایی حامی محیط زیست
نيويورك شاهد حضور شركت چندمليتي شل در دادگاهي در اين شهر است كه در آن اين غول نفتي بايد از خود در برابر اتهام همدستي در قتل يك فعال نيجريايي در زمينه محيط زيست دفاع كند. اتهام شل در اين دادگاه مشاركت در قتل "كن سارو ويوا"، شاعر و نويسنده نيجريه در سال 1995 خواهد بود. رويال داچ شل همزمان با باز شدن پرونده در نيويورك، دوباره با يكي از تيره و تاريكترين مراحل تاريخش مواجه خواهد شد. "كن ويوا جي‌ان‌آر"، فرزند ارشد سارو ويوا در اين زمينه مي‌گويد:من هميشه بر اين باور بوده‌ام كه شل در توطئه براي ساكت كردن پدر من و هزاران اوگونيایي ديگر همدست بوده است. با توجه به اهميت اين خبر، خبرگزاري فارس اقدام به تهيه گزارشي كوتاه از شرح حال كن سارو ويوا كرده است كه در ادامه اين نوشتار ميتوانید مطالعه نمایید.
کن سارو ويوا نويسنده و شاعر بزرگ نيجريايي، سرشناس‌ترين قرباني جنايات شركت رويال داچ شل است.
كن در اكتبر 1941 در منطقه اوگوني نيجريه به دنيا آمد. او پسر ارشد يكي از سران قبايل منطقه بود. كن پس از اتمام تحصيلات از سال 1962 به تدريس در دانشگاه "عبادان " مشغول شد و به‌تدريج به عنوان اديب و شاعر در نيجريه، آفريقا و جهان به شهرت فراوان دست يافت. در سال 1958 رويال داچ شل در اوگوني، زادگاه كن، مخازن بزرگي از نفت و گاز كشف كرد و عمليات استخراج خود را آغاز كرد. اوگوني سرزمين زيبا و حاصلخيزي بود ولي اقدامات بي‌رويه شل به تخريب و آلودگي طبيعت اين منطقه و نابودي مردم آن انجاميد. كن مبارزه خود عليه شل را با انتشار كتاب "ديروز و امروز مردم اوگوني " آغاز كرد و سپس با درج مقالات در نشريات مختلف به افشاي عملكرد شل و ديكتاتوري نظامي دست‌نشانده شل و فساد سياسي حاكم بر نيجريه پرداخت. او در سال 1989 "جنبش بقاء مردم اوگوني " (MOSOP) را تأسيس كرد و به عنوان رهبر اين جنبش مبارزه مسالمت‌آميز خود را شدت بخشيد و مدتي به زندان افتاد. در اين دوران شل و ديكتاتوري نظامي حاكم بر نيجريه به شدت به تخريب روستاهاي منطقه اوگوني ادامه مي‌دادند. كن بار ديگر در 21 مه 1994 دستگير شد و در زير شكنجه‌هاي وحشيانه قرار گرفت. در فوريه 1995 ژنرال‌هاي حاكم بر نيجريه در يك دادگاه نظامي محاكمه كن و ساير رهبران جنبش اوگوني را آغاز كردند. سارو ويوا در دفاعيه تاريخي خود، كه دادگاه اجازه قرائت آن را نداد، اعلام كرد كه "محاكمه او محاكمه شل است " و اين كمپاني بايد روزي حساب جنايات خود را پس دهد. در 31 اكتبر دادگاه نظامي كن و ساير رهبران جنبش اوگوني را به مرگ محكوم كرد. به دليل شخصيت برجسته فرهنگي كن، موج عظيمي از مخالفت با اين رأي در سراسر جهان پديد آمد، ولي ژنرال‌هاي دست‌نشانده شل به اين اعتراضات وقعي ننهادند و در 12 نوامبر كن و هشت تن ديگر از سران جنبش اوگوني را اعدام كردند. يك ماه بعد، رويال داچ شل قرارداد چهار ميليارد دلاري استحصال گاز نيجريه را با حكام نظامي اين كشور منعقد كرد.
