دیوان بین المللی دادگستری: درخواست ورود ثالث به دعوای نیکاراگوئه علیه کلمبیا
به گزارش وبلاگ اطلاعات حقوق بین الملل به نقل از تارنمای رسمی دیوان بین المللی دادگستری، جمهوری هندوراس در 10 ژوئن 2010 درخواست خود، مبنی بر ورود به قضیه اختلاف سرزمینی و دریایی نیکاراگوا و کلمبیا را در دفتر دیوان به ثبت رسانید. هندوراس در درخواست خود اظهار داشته: دولت نیکاراگوا در اختلاف فعلی خود با کلمبیا نسبت به منطقه ای از دریای کاراییب ادعا دارد که هندوراس در آن منطقه دارای حقوق و منافعی است. هدف درخواست دهنده از تقدیم درخواست ورود این است که از حقوقش در دریای کاراییب با استفاده از تمام ابزارهای حقوقی موجود دفاع کند و همچنین دیوان را نسبت به ماهیت حقوق و منافع قانونیاش که ممکن است تحت تاثیر رأی دیوان در اختلاف موجود بین طرفین قرار گیرد، آگاه کند. هندوراس توضیح می دهد که بخشی از اختلاف راجع به تحدید حدود دریای سرزمینی، فلات قاره و منطقه انحصاری و اقتصادی میان این کشور و نیکاراگوا در قضیه اختلاف دریایی و سرزمینی بین نیکاراگوا و هندوراس در دریای کاراییب (نیکاراگوا علیه هندوراس) توسط رأی 8 اکتبر 2007 دیوان فیصله یافته است. لیکن دیوان در آن قضیه به علت حفظ حقوق دول ثالث منطقه، از صدور رأی در مورد تعیین بخش دیگری از مرز دریایی بین طرفین خودداری کرد. هندوراس می افزاید در سال 1986 معاهده ای میان این کشور و کلمبیا راجع به تحدید حدود دریایی منعقد شده که در آن حقوق این کشور در منطقه شمال دریا مشخص گردیده است و بنابراین در تحدید حدود منطقه دریایی شمالی دارای منافع واقعی، بالفعل، مستقیم و ثابت است که از ماهیت حقوقی برخوردار بوده و هر ادعایی از سوی دولت نیکاراگوا براین منطقه بر حقوق و منافع هندوراس تاثیر گذار خواهد بود. خواسته هندوراس منحصراً محدود به تحدید مرز دریایی در منطقه شمالی است و به هیچ وجه شامل جزایر، صخره های مرجانی و سایر ترکیبات جغرافیایی خارج از منطقه دریایی متنازع فیه نمی شود. نکته قابل توجه این است که هندوراس ابتداً از دیوان درخواست می کند اجازه دهد به عنوان "یکی از طرفین دعوا" ورود پیدا کند و مبنای صلاحیت دیوان در دعوای بین خود، نیکاراگوا و کلمبیا را ماده XXXI معاهده آمریکایی سال 1948 راجع به حل و فصل اختلافات (پیمان بوگوتا) ذکر می کند و در صورتی که دیوان تقاضای ورود به عنوان یک طرف دعوا را بپذیرد، مطابق ماده 59 اساسنامه دیوان رأی صادره را نسبت به خود الزام آور می داند. در غیر این صورت، یعنی اگر دیوان با درخواست ورود هندوراس به عنوان طرف دعوا موافقت نکند، این دولت تقاضا دارد که دیوان به آن به عنوان "غیر طرف دعوا" اجازه ورود دهد. پیشینه اختلاف به آنجا بر می گردد که دولت نیکاراگوا در دسامبر 2001 دعوایی را علیه کلمبیا در رابطه با اختلاف طرفین در مورد مالکیت سرزمینی و تحدید مرز دریایی در دریای کاراییب طرح کرد. نیکاراگوا مبنای صلاحیت دیوان را ماده XXXI پیمان بوگوتا اعلام کرد که طرفین عضو آن هستند و در آن صلاحیت دیوان برای رسیدگی به اختلافاتشان را پذیرفته اند. کلمبیا در مرحله ایرادات مقدماتی اظهار داشت که اختلاف بین طرفین قبلاً با انعقاد معاهده فیصله داده شده است و در نتیجه بین طرفین اختلافی وجود ندارد تا قابل طرح در دیوان باشد. دیوان در این مرحله دریافت که معاهده 1928 منعقده بین کلمبیا و نیکاراگوا موضوع مالکیت بر جزایر (سن آندرس، پراویدنسیا و سانتا کاتالینا) را مشخص کرده است و در این مورد اختلاف حقوقی بین طرفین وجود ندارد تا دیوان نسبت به آن صلاحیت رسیدگی داشته باشد. اما راجع به اختلاف حاکمیتی بر برخی ترکیبات جغرافیایی که طرفین بر آن ادعا دارند و همچنین در مورد تحدید حدود دریایی بین طرفین، دارای صلاحیت است.
